الخميس، 25 نوفمبر 2010
الجمعة، 12 نوفمبر 2010
له پیازسره بې ځایه ضد مه کوئ
- ځینې کسان دپیاز په لیدلو پزې ته لاس نیسي اویایې دسبریجاتوله مینځه غورځوي دوی فکرکوي چې پیاز بې ضرورته څیزدی اودخوړونکي له خولې یې بوی ځي خوخبره داسې نه ده ډاکترد امروايي چېټ ((پیاز نه یوازې غذا بلکې دواهم ده )) پیازپه لرغوني مصرکې د مقدسو سبزیجاتو اواهلي ګیاوو په جمله کې راته اوپه سویس کې خو بیا دغه غذا ته یوه ورځ ځانګړې شوې ده چې د پیاز لپاره جشن په کې نیول کيږي.
پیاز چې اې ، بي اوډي ویټامینونه لري په زیاته اندازه انزایمونه اود نباتي انسولین ډولونه لري اود دې ترڅنګ له ستریک اسیدو څخه هم خالي نه دي .
پیازد کولموناروغۍ له مینځه وړي په ګرده کې د تیږې د جوړېدو مخنیوی کوي او رایس ستریت هم ورنه جوړیږي چې د ګردې د تیږو مخنیوی کوي اوکه څوک عصبي دردونه لري د پیازو شل ګرامه شیره دې چې له خاموپیازو جوړه وي له څلورسوه ګرامه ګرمواوبو اوڅلورګرامه بورې سره ګډکړي اوبیادې ورڅخه استفاده وکړي که همدغه پیاز په شیدوکې پوخ او وخوړل شي نودقولنجو اوګېډې د درد لپاره هم مفید دي اوکه دزیتون یاعادي غوړیوسره یې مخلوط کړو نودبواسیرلپاره ښه وي .
ترټولو لویه ګټه یې داده چې د مسموموالي مخه نیسي ، خواړه هضموي ، د معدې ترشحات زیاتوي ، وینه تصفیه کوي اود وینې فشارکموي ،که دټکول شوي پیاز په اوبو د سرکې څوڅاڅکي ورواچوی اوبیاورنه څوڅاڅکیه په سترګوکې وڅڅوی سترګې به موپه سرکې اوښکې وکړي خوګټه یې داده چې ددماغ دوینې مخنیوی به موکړی وي اوکه شدید اسهال ولری نومیده شوي پیاز دمڼې له مساوې اندازې سره مخلوط وخورئ ،دپیاز په اړه ډاکترجزایري اولتونس کارلیه وايي پیاز یوازنی نبات دی چې نږدې ټول ویټامینونه لري چې مستقیمابدن ته جذبیږي اوهغه کسانوته هم زیان نه لري چې د شکرپه ناروغۍ باندې اخته دي .
په شرع كې څه شرم / ډاکترمحیب الله زغم
ها بله ورځ يوه سړي خپله مېرمن د زړه د معاينې لپاره راوستې وه. ما وكتله، معاينه چې خلاصه شوه او دوى ولاړل، ومې ليدل، چې د معاينې مېز مې په وينو سور دى. مېرمنې مياشتنۍ مريضي لرله، شايد ټوكر به يې نه و استعمال كړى، له پايڅو يې هم وينه څڅېدلې وه.
يو وخت مې په يوه كلي كې كار كاوه، يو وړوكى كلينيك مو و. قابله هم راسره وه. ځينو خلكو، چې د مور او ماشوم روغتيا ته به يې پام كاوه، خپلې ښځې به يې د زېږون لپاره هلته راوستلې. كله كله به داسې هم كېدل، چې د زېږون له كوټې څخه به د كلينيك تر دروازې پورې پر ځمكه د وينو ليكه جوړه شوه. ځينې ميرمنو له ځانه سره ټوكر نه راوړه او كه به ټوكر هم ورسره و؛ نو د استعمال طريقه به يې نه وه سمه. د ټوكر د ټينګ نيولو لپاره بايد نيكر واغوستل شي؛ خو زموږ په اكثرو كليوالو سيمو كې نيكر څوك نه پېژني.
زړه نا زړه وم چې دغه مقاله وليكم كه نه؛ خو د ملا صاحبانو خبره مې راياده شوه چې وايي ((په شرع كې څه شرم)). دغه موضوع له څو اړخونو مهمه ده. يو دا چې دا د مېرمنو له سليقې او نظافت سره رابطه لري، بله دا چې د دوى د پردې خبره ده او مهمه لا دا چې له روغتيا سره يې اړه لري.
كله چې د مېرمنو مياشتنۍ جامې راځې، د رحم داخلي برخه يې چې اندمتر نومېږي، رژېږي او له وينو سره تويېږي. په دې حالت كې چې رحم زخمي وي، ميكروب په اسانۍ سره بدن ته ننوتى شي. لكه د كور د دېوال يوه برخه چې سورۍ يا ړنګه وي او دوړې په كې ننوځي. د نفاس (له زېږونه وروسته خونريزي) په حالت كې هم د ماشوم جوړه يا ((مرض)) چې له رحمه جلا كېږي، ځاى يې زخمي وي؛ نو د ميكروب د ننوتو لپاره لاره هواره وي. د رحم ګزك په نس كې د ماشوم د مړينې سبب ګرځېدلى شي. كله كله د رحم دوامدار ګزك مېرمنې له اولاده غورځوي، دوى بيا د اميدوارۍ وړتيا له لاسه وركوي.
ځينې مېرمنې خپل ټوكر پاك نه ساتي؛ ځكه خو زموږ په خلكو كې د رحم ګزك خورا زيات ليدل كېږي. هغه ټوكر چې د جامې يا د نفاس پر وخت استعمالېږي، بايد هره ورځ بدل شي، په صابون پرېمينځل شي او لمر ته واچول شي. د ټوكر اتو كول هم د ميكروبونو د له منځه وړلو لپاره ضروري دي. په دې وروستيو كلونو كې د ((كوټكس)) په نامه تيار ټوكرونه بازار ته راغلي او په درملتونونو كې پيدا كېږي. كوټكس يوه دا ښېګڼه لري، چې نرم او وړوكى وي او استعمال يې څوک نه په عذابوي، بله ښېګڼه يې دا ده چې په ماشينونو كې صفا شوي وي، ميكروب په كې نه وي او بل ښه والى يې دا دى چې هر كوټكس فقط يو ځل استعمالېږي.
له استعماله وروسته د كوټكس سوځول هم د مېرمنو پرده خوندي كوي او هم د ميكروب د ودې زمينه له منځه وړي. كوټكس چې تر نيكر لاندې اېښودل كېږي، له رحمه راوتلې ټوله وينه جذبوي او كالي له ككړېدو څخه ساتي. دا د مېرمنو پرده هم خوندي كوي؛ ځكه چې څوك پرې نه پوهېږي، چې د جامو وخت يې دى. هره مېرمن ممكن په مياشت كې څلور پينځو كوټكسو ته ضرورت ولري، چې اتيا يا سل افغانۍ ورباندې لګېږي؛ خو كه چېرې نا پاك ټوكر استعمال كړي او رحم يې ګزك وكړي؛ نو د پينځو سوو روپو دوايي به واخلي.
موږ زاړه پال خلك يو، څه چې مو له ميندو پلرونو راپاتې دي، پر هماغه پايو؛ خو بايد ښه شيان او ښې چارې له نورو هم زده كړو. څنګه چې زموږ اكثرې خويندې نالوستې دي؛ نو زه له خپلو وروڼو څخه غواړم چې د هغوى روغتيا او پردې ته پام وكړي.
الأربعاء، 10 نوفمبر 2010
السبت، 24 أبريل 2010
خطرناک ترین مارهای جهان
مارها از موجوداتي هستند كه همواره موجب وحشت انسان ها بوده اند. اين وحشت باعث افسانه سرايي و اغراق گويي در مورد خطر مارها شده است. شايد به استثناي چند گونه معدود مارها تنها در صورت احساس خطر انسان را نيش مي زنند. در واقع انسان طعمه اي نيست كه مارها علاقه اي به آن داشته باشند البته موارد نادري از خورده شدن كودكان توسط مارهاي غول پيكري مانند آناگوندا در آمريكاي جنوبي، بوا يا پيتون ها گزارش شده است.
نگاهي كوتاه به چند مار خطرناک جهانتصوير ديدني يك مار كولوور كه زبانش را بيرون آورده است. زبان دو شاخه مارها عامل اصلي بقاي اين موجودات است. مارها از زبانشان براي تشخيص بوهاي مختلف استفاده كرده و بين يك طعمه يا دشمن مرگبار تفاوت قائل شده و در عين حال در هنگام جفتگيري مار ماده گونه خود را تشخيص دهصحنه ديدني يك مار كبراي گونه اسپيتينگ موزامبيك در حال پرتاب زهرش. اين مار با پرتاب زهر به چشمان دشمن يا طعمهاش آنها را كور كرده و عامل مرگ آنها مي شود. اين مار پس از مامبا خطرناكترين مار جهان محسوب ميشود.ند.
نگاهي كوتاه به چند مار خطرناک جهانتصوير ديدني يك مار كولوور كه زبانش را بيرون آورده است. زبان دو شاخه مارها عامل اصلي بقاي اين موجودات است. مارها از زبانشان براي تشخيص بوهاي مختلف استفاده كرده و بين يك طعمه يا دشمن مرگبار تفاوت قائل شده و در عين حال در هنگام جفتگيري مار ماده گونه خود را تشخيص دهصحنه ديدني يك مار كبراي گونه اسپيتينگ موزامبيك در حال پرتاب زهرش. اين مار با پرتاب زهر به چشمان دشمن يا طعمهاش آنها را كور كرده و عامل مرگ آنها مي شود. اين مار پس از مامبا خطرناكترين مار جهان محسوب ميشود.ند.
السبت، 17 أبريل 2010
یوه بریټانوي سړي په تقریباً څلورو کلونو کې خپل د بدن ۱۵۹ کیلوګرامه وزن له لاسه ورکړ.
دغه سړی روبرت انریوس نومیږي چې مخکې یې ۲۶۶ کیلوګرامه وزن درلود خو اوس یې وزن ۱۰۷ کیلوګرامه دی.
ډاکټرانو هغه ته ویلي وو چې ژوند یې د زړه له سکتې سره مخ دی نو باید خپل وزن کم کړي او ده هم له غذایې رژیم سره سره سپورټ ته مخ کړه .
دغه سړی وایې چې اوس د یوه صالم انسان په توګه ژوند کوي او له خپل ځان سره هیڅ راز تکلیف نه لري.څلور کاله مخکې
ډاکټرانو هغه ته ویلي وو چې ژوند یې د زړه له سکتې سره مخ دی نو باید خپل وزن کم کړي او ده هم له غذایې رژیم سره سره سپورټ ته مخ کړه .
دغه سړی وایې چې اوس د یوه صالم انسان په توګه ژوند کوي او له خپل ځان سره هیڅ راز تکلیف نه لري.څلور کاله مخکې
الأربعاء، 14 أبريل 2010
په یونان کې د تر سره شوي یوه تحقیق پایلي ثابتوي چې مجرد کسان د متحلو ( واده شویو) په پرتله ډیر ژر چاغیږي او د چاغوالي د استعداد ګراف یې د پخوا په پرت
د یوناني محقیقینو په هغه راپور کې چې تر څو میاشتنیو څیړنو وروسته د یونان په طبي ژورنال کې خپور شوي راغلي، له واده کولو وروسته د چاغیدو امکان دوه برابره زیاتیږي او یوازنی علت یې دا دی چې د متحلو کسانو د ژوند په طریقه کې د مجردۍ په تناسب ډیر لوی توپیر را منځ ته کیږي.
څیړونکو ویلي چې واده شوي کسان ډیره ډوۍ خوري، ډيري خبري کوي، د ټلویزیوني خپرونو ډیره ننداره کوي او همدا راز د مجردۍ د دوران په تناسب د هوسایني او آرامښت ډیر احساس کوي چې دغه عوامل د هغوي د بدن د چاغیدو لامل ګرځي.
په رپوټ کې راغلي چې متحل کسان د خپل بدن ښکلا ته ډیر پام نه کوي خو مجردین بیا د اندام ښکلا ته ډیر پام کوي او د اندام د ښه ساتلو لپاره له غوړو خوراکونو ډډه کوي او وخت ناوخت سپورټ هم کوي.
محقیقینو د خپل دغه رپوټ په پای کې له کورنیو وغوښتل چې ورزش ته پام زیات کړي او هغه خواړه و نه خوري چې د چاغوالي لامل ګرځي.
دغې څیړندویې ډلي ویلي چې چاغښت مرض ندی بلکې د مریضیو مور ده او هغه په دی معنی چې کله یو انسان چاغ شي نو ډیري ناروغۍ یې بدن ته لاره پیدا کوي .
څیړونکو ویلي چې واده شوي کسان ډیره ډوۍ خوري، ډيري خبري کوي، د ټلویزیوني خپرونو ډیره ننداره کوي او همدا راز د مجردۍ د دوران په تناسب د هوسایني او آرامښت ډیر احساس کوي چې دغه عوامل د هغوي د بدن د چاغیدو لامل ګرځي.
په رپوټ کې راغلي چې متحل کسان د خپل بدن ښکلا ته ډیر پام نه کوي خو مجردین بیا د اندام ښکلا ته ډیر پام کوي او د اندام د ښه ساتلو لپاره له غوړو خوراکونو ډډه کوي او وخت ناوخت سپورټ هم کوي.
محقیقینو د خپل دغه رپوټ په پای کې له کورنیو وغوښتل چې ورزش ته پام زیات کړي او هغه خواړه و نه خوري چې د چاغوالي لامل ګرځي.
دغې څیړندویې ډلي ویلي چې چاغښت مرض ندی بلکې د مریضیو مور ده او هغه په دی معنی چې کله یو انسان چاغ شي نو ډیري ناروغۍ یې بدن ته لاره پیدا کوي .
الخميس، 1 أبريل 2010
'ilm al-insaan علم الإنسان
21/2010
El Asira: Online Islamic Sex Shop
Sort of following on the heels of the much-debated German Liason Dangereuse lingerie ad featured a burqa-clad woman (read about it on Muslimah Media Watch here), now we have our first Muslim sex shop, located in Amsterdam but available over the internet at http://www.elasira.com/.Shop owner Abdelaziz Aouragh is a practicing Muslim and businessman who before embarking on his most recent business venture checked first to make sure that it was halal to do so, going first to his imam who then consulted a Saudi sheikh. The products he sells (no animal fats allowed) and the ways in which he markets them through his website (no images of men or women) have also been given the halal green light. His goal is not just to provide a service to the Muslim community, but to change the way non-Muslims think about Muslims. In particular, I like how he says "The image of women in the kitchen, submissive, dressed in a burkah isn't true. There is a lot of love. Islam has a lot of respect for women. Our shop puts the woman at the center of things."
This news is cool in a couple different ways. First, it points to the diversity of religious opinion in Islam (as I'm sure there are shukuyh who wouldn't agree that selling sex toys is halal, but then again, according to Islamic tradition sex is meant to be a pleasure and a blessing). Clearly this is not a monolithic faith; it's beautifully multifaceted. Second, the importance, especially among traditional Muslims, of making sure that deeds are sanctioned through references to sacred texts via the scholars who study and thereby represent them. And finally, while the site hasn't yet debuted (March 21, be there or be square), I think that this is a much more positive statement about Muslim sexuality than the Liason Dangereuse ad, which may have been trying to make a point, maybe, but just ended up emphasizing that veiled Muslim women are still fetishized in Western culture. One final note, I think this challenges the idea that Muslim couples aren't affectionate. Though it's not common to see public affection in the Gulf (and perhaps I can go so far as to extend that to the Middle East as a whole), I did break out in a big smile the other day at the Villagio mall here in Doha when I saw a Gulf-Arab man walking with his wife (wearing a niqab), the two of them arm-in-arm and giggling, obviously crazy about one another. Perhaps they've already discovered El Asira?Online Islamic Sex Shop Opens for Business, The Malaysian Insider, March 20 2010
Posted by ilmgirl at 10:03 AM
Labels: Internet, Qatar, Sexuality, Wome
1 comments:
JANdeWIT said...
Hi Ilmgirl.I have posted this nice article on: DRASTIES - Dutch on the world. World on the DutchI hope that is ok with you.Thanks JANdeWIT.http://www.drasties.com/
March 31, 2010 8:31 PM
Post a Comment
Newer Post Older Post Home
Subscribe to: Post Comments (Atom)
About Me
ilmgirl
Ilmgirl is an anthropologist, New Orleanian, and Muslim convert. She holds an M.A. in Sociocultural Anthropology with a particular interest in Islam, new media, and identity. Her work has been published online and most recently in The Arab-American Handbook (Cune Press). Currently she works and studies Arabic in Doha, Qatar, on a grant through Georgetown University. View This news is cool in a couple different ways. First, it points to the diversity of religious opinion in Islam (as I'm sure there are shukuyh who wouldn't agree that selling sex toys is halal, but then again, according to Islamic tradition sex is meant to be a pleasure and a blessing). Clearly this is not a monolithic faith; it's beautifully multifaceted. Second, the importance, especially among traditional Muslims, of making sure that deeds are sanctioned through references to sacred texts via the scholars who study and thereby represent them. And finally, while the site hasn't yet debuted (March 21, be there or be square), I think that this is a much more positive statement about Muslim sexuality than the Liason Dangereuse ad, which may have been trying to make a point, maybe, but just ended up emphasizing that veiled Muslim women are still fetishized in Western culture. One final note, I think this challenges the idea that Muslim couples aren't affectionate. Though it's not common to see public affection in the Gulf (and perhaps I can go so far as to extend that to the Middle East as a whole), I did break out in a big smile the other day at the Villagio mall here in Doha when I saw a Gulf-Arab man walking with his wife (wearing a niqab), the two of them arm-in-arm and giggling, obviously crazy about one another. Perhaps they've already discovered El Asira?Online Islamic Sex Shop Opens for Business, The Malaysian Insider, March 20 2010
Posted by ilmgirl at 10:03 AM
Labels: Internet, Qatar, Sexuality, Wome
1 comments:
JANdeWIT said...
Hi Ilmgirl.I have posted this nice article on: DRASTIES - Dutch on the world. World on the DutchI hope that is ok with you.Thanks JANdeWIT.http://www.drasties.com/
March 31, 2010 8:31 PM
Post a Comment
Newer Post Older Post Home
Subscribe to: Post Comments (Atom)
About Me
ilmgirl
Ilmgirl is an anthropologist, New Orleanian, and Muslim convert. She holds an M.A. in Sociocultural Anthropology with a particular interest in Islam, new media, and identity. Her work has been published online and most recently in The Arab-American Handbook (Cune Press). Currently she works and studies Arabic in Doha, Qatar, on a grant through Georgetown University. View my complete profile
Main Hall of the Islamic Art Museum, Doha
Anthropology, Media Studies
(Journal) Contemporary Islam
Cyber Ethnography Resources
Digital Islam: Research on Middle East, Islam and Digital Media
Fashion Theory: Muslim Fashions (Vol. 11, No. 2 & 3)
Gabriele Marranci
Heidelberg Journal of Religions on the Net
Intl Inst for the Study of Islam in the Modern World
Islam & Internet Resources
Jon Anderson - Online Articles
Online Journal of the Middle East Section of the American Anth Assoc.
Open Anthropology Blog
Saba Mahmood - Online Articles
Symposium for Communication and Development Between the USA and the Muslim World - Tulane University
tabsir.net: Insight on Islam & The MidEast
The Internet in the Arab World: A New Space of Repression?
Virtually Islamic Blog (Gary Bunt)
William Beeman
Istanbul, Blue Mosque
Islam in North America
American Muslim Council
Atlas Interfaith - New Orleans
Council on American Islamic Relations
Islamic Society of North America
Kareem Salama - Country Musician
Katrina and Muslim Immigrants in NoLA
Little Mosque on the Prairie
Meena Mag: Bilingual Arabic-English Poetry in New Orleans and Alexandria (Egypt)
Michael Muhammad Knight
Progressive Muslim Union of North America
Suhaib Webb
The American Islamic Fellowship
The American Muslim
The Muppie Chronicles - Lovely blog by a young Muslim writer
The Western Muslim
Turning Muslim in Texas!
Zaytuna College
I ♥ The Blogosphere
altmuslim: Global Perspectives on Muslim Life, Politics, & Culture
Anonymous Arabist
Bidoun: Middle East Arts and Culture Magazine
Cairo Cab Egypt Life Blog
Camels Don't Spit
Dar al Islam Live: Translations of Islamic Sermons
Haitham Eid: Muslim's Art and Artist Blog
Hijabman and Kufigirl
Islam in China
Jamerican Muslimah
Jidal Society - Organizing Islam for Humanity
Kafr al-Hanadwa (Village of Fools) - politics and culture
Karamah: Muslim Women Lawyers for Human Rights
LA Times: Babylon and Beyond
Laughing While Muslim
Living in Egypt
MidEast Youth
Mt. Hira - Helpful Qur'an Site
Muktadar Khan: Global Affairs Blog
Musimnista - Feminist Islam
Muslim Girl Magazine
Muslim Wakeup!
Muslimah Media Watch
Non-Skeptical Essays; Philosophy, Law, Pakistan
Organic Muslimah
Pak Tea House
Parallel Sidewalk
Positive Muslim News
Rickshaw Diaries
Scatterbrained Soonee Sister
Shaalom to Salaam
Sprit21
The Angry Arab News Service
The Sudanese Thinker
The Tales of a Modern Muslimah
Veiled Voices - Documentary on Female Religious Leaders
Yahya Birt: Musings on the Britannic Crescent
المتغطرس
Great Reads
Anything by Khaled Abu Al-Fadl
Anything by Michael Muhammad Knight
Barbara Metcalf (ed) - Making Muslim Space in North America and Europe
Daniel Varisco - Islam Obscured: The Rhetoric of Anthropological Representation
Footsteps of the Prophet: Lessons from the Life of Muhammad
Gottschalk and Greenberg - Islamophobia: Making Muslims the Enemy
Karin van Nieuwkerk (ed) - Women Embracing Islam: Gender and Conversion in the West
Lara Deeb - An Enchanted Modern
Leila Ahmad - Women and Gender in Islam: Historical Roots of a Modern Debate
Nawar Shora (ed) - The Arab-American Handbook
Rebecca Popenoe - Feeding Desire: Fatness and Beauty in the Sahara
Ronald Lukens Bull - A Peaceful Jihad
Talal Asad - The Idea of an Anthropology of Islam
The Essential Seyyed Hossein Nasr
Academic and Media Resources
Academic Islamic Studies and Middle East, Central Asian, and other Area Studies Sites
Arab Media Database
Institute of Ismaili Studies
Internet Islamic History Sourcebook
Islam and Islamic Studies Resources
Middle East Research and Information Project
Muslimah Media Watch
USC-MSA Compendium of Muslim Texts
Scholarships, Internships, and Summer Programs
Scholarships and FellowshipsBoren Awards for International StudyQatar Scholarship ProgramForeign Language and Area Studies Fellowship - Georgetown UniversityCritical Language ScholarshipsSIT Middle East and Islamic Studies ScholarshipAlbright Fellowships (Archaeology of the Middle East) - Numerous fellowships and scholarshipsNational Flagship Language ProgramNational Security InternshipKathryn Davis Fellowships for Peace
David L. Boren Undergraduate Study Abroad ScholarshipBenjamin A. Gilman International ScholarshipImam Bukhari and Imam Tirmizi Visiting Scholarships - Oxford University (for African and Asian students)Zahid Ali Scholarship - Institute of Isma'ili Studies (for students of classical Arabic literature)Haider Shamsi Award for Islamic Studies - Emory University (for Muslim students)Various scholarships for study at UT AustinAmerican Institute for Yemeni Studies - Various fellowshipsInternshipsAmerican-Arab Anti-Discrimination CommitteeAMIDEASTWorld Security Institute InternshipsSummer ProgramsBourguiba Institute, TunisiaCornell University Summer SessionsLebanese-American University Summer Arabic InstituteUVA-Yarmouk Arabic ProgramGeorgetown University Arabic/Persian Summer SchoolZaytuna Summer Arabic Course, Berkeley CAMiscellaneous Opportunities...TEFL Special Muslim Community Support Project, ThailandAMIDEAST - Teach English in Tunis, TunisiaGood list of places that hire Middle East studies students
Organizations that Promote American-MidEast Understanding
Washington Report on Middle East Affairs
Middle East Policy Council
Foundation for Middle East Peace
Council for the National Interest
Arab American Institute
Americans for Middle East Understanding
America-Mideast Educational and Training Services, Inc
Islamophobia/Islamofascism
Ali Eteraz on Islamofacism
Arab-American Anti-Discimination Council (fyi - not all Arabs are Muslim...)
Front Page Magazine
Insider Higher Ed: Are You Ready for IFAW?
Islamophobia Watch
Muslim Public Affairs Council on IFAW
Muslims Against Sharia
Nat'l Project to Defend Dissent & Critical Thinking in Academia
Learn Arabic
Acon Arabic Verb Conjugator
Arabic Lessons (A Lovely Essay)
Arabic Verb Conjugator
BBC Arabic
Inside HigherEd: Hype v. Reality
Institute for Critical Languages and Cultural Exchange, Inc
Lexlook Free Online Arabic Course
Madinah Arabic Free Online Course
Mo3jam: Dictionary of Colloquial Arabic
Natural Arabic Free Lesson Samples
Speak 7 Free Arabic Lessons
State Department Critical Language Scholarships
U of Indiana: Arabic History
U of Texas CASA Program, Cairo & Damascus
UPenn: Marhaba!
Virtual Arabic: Digitized Arabic Resources for Teachers and Learners (AWESOME SITE)
Interfaith
'A Common Word Between Us,' Yale University
Atlas Interfaith
Requisite Camel
Labels
Afghanistan America Anthropology Arabic Arabs Art Books Calls For Papers China Christianity Clash of Civilizations Education Egypt Environment Europe Events Films Guantanamo Hijab In the news Indonesia Interfaith Internet Iran Iraq Iraq War Islamism Islamophobia Israel Jordan Judaism Media Morocco Music Muslim Student Association New Media New Orleans Obama Op-Eds Orientalism Pakistan Palestine Politics Qatar Qur'an Reform Saudi Arabia Second Life Seriously? Sexuality Shi'ism Southeast Asia Student Opportunities Syria Technology Terrorism Travel Turkey UAE United States Wome Women Yemen
Blog Archive
▼ 2010 (5)
▼ March (4)
Tariq Ramadan and the Problem of Semantics
New Media and the (silenced) Muslim Word
Arabic for Non-Native Speakers Program
El Asira: Online Islamic Sex Shop
► January (1)
Brooklyn Beats to Beirut Streets in Doha!
► 2009 (42)
► December (1)
Iran and the FB Revolution
► November (5)
Short Fuses in Cairo
Arabic Lessons
Pakistani Bedfords
Resurgent Turkey
Behind the Ghutra...
► October (5)
Digital Divide in the Arab World
New Orleans Middle Eastern Filmfest
Open-Anth Courses
Doha Tribeca Film Festival
Doha and the Hyperreal
► August (1)
Orthodoxy and New Media in Cairo
► July (1)
שטח סגור Closed Zone منطقة مغلقة
► June (4)
Travels
New Muslim Cool tonight in DC
Musing on Leaving New Orleans for the Summer
dOvestar Takeover
► April (1)
Islamic Sci-Fi
► March (5)
New Orleans Human Rights Filmfest
New Media and Identity-Making
Mosque Among The Stars
Israel/Palestine in Photography at Tulane
Gallup Poll on Muslim Americans
► February (9)
Paula Loyd in The Post
Swat Cont'd
Malika El Aroud
Akon Conjugator
Transcending Borders
A. F. Heim
Hard Questions
Acrassicauda
Kennedy Center's Arabesque
► January (10)
Shirin Neshat Lecture
Talibanization of Pakistan
Revolution, Facebook Style
President Obama!
It Takes a Village...
AUC in Second Life
Paula Loyd Dies of Burns
Jury Duty Story
Indonesian Transgendered Muslims
Popular Preaching V 2.0
► 2008 (150)
► December (6)
Taqwacore, Encore
Shoe-Throwing
The Clot and Princess Hijab
► November (5)
► October (6)
► September (6)
► August (3)
► July (16)
► June (18)
► May (12)
► April (23)
► March (7)
► February (16)
► January (32)
Subscribe in a reader
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 3.0 United States License.
Newsfeed
Islam Middle East Muslim
Malaysian model not to be canned for drinking beer
Oneindia
- Apr 01, 2010
- 2 hours ago
Sultan Ahmad Shah is the guardian of Islam in Penang. Most of Malaysia's 13 states are ruled by sultans, who usually play a ceremonial role in governance ...
Related Articles »
clipped from Google - 4/2010
Ban the Burka?
Sky News (blog)
- Apr 01, 2010
- 3 hours ago
It is a subject which always gets a strong and vocal opinion across the continent - the role of Islam in Europe and how it should be integrated, ...
Related Articles »
clipped from Google - 4/2010
TV Fortune Teller Faces Beheading in Saudi Arabia
AOL News
- Apr 01, 2010
- 2 hours ago
Under Saudi Arabia's strict interpretation of Islam, that's considered sorcery -- a crime punishable by death. The Saudi religious police burst into Sabat's ...
Related Articles »
clipped from Google - 4/2010
The cause of 9/11 -- a clash of Arab civilizations
Washington Post (blog)
- Apr 01, 2010
- 4 hours ago
Lee shows here that the tensions underlying the attack originated not in a clash between the West and Islam but in an ages-old conflict between Arabs ...
Related Articles »
clipped from Google - 4/2010
powered by
El Asira: Online Islamic Sex Shop
Sort of following on the heels of the much-debated German Liason Dangereuse lingerie ad featured a burqa-clad woman (read about it on Muslimah Media Watch here), now we have our first Muslim sex shop, located in Amsterdam but available over the internet at http://www.elasira.com/.Shop owner Abdelaziz Aouragh is a practicing Muslim and businessman who before embarking on his most recent business venture checked first to make sure that it was halal to do so, going first to his imam who then consulted a Saudi sheikh. The products he sells (no animal fats allowed) and the ways in which he markets them through his website (no images of men or women) have also been given the halal green light. His goal is not just to provide a service to the Muslim community, but to change the way non-Muslims think about Muslims. In particular, I like how he says "The image of women in the kitchen, submissive, dressed in a burkah isn't true. There is a lot of love. Islam has a lot of respect for women. Our shop puts the woman at the center of things."
This news is cool in a couple different ways. First, it points to the diversity of religious opinion in Islam (as I'm sure there are shukuyh who wouldn't agree that selling sex toys is halal, but then again, according to Islamic tradition sex is meant to be a pleasure and a blessing). Clearly this is not a monolithic faith; it's beautifully multifaceted. Second, the importance, especially among traditional Muslims, of making sure that deeds are sanctioned through references to sacred texts via the scholars who study and thereby represent them. And finally, while the site hasn't yet debuted (March 21, be there or be square), I think that this is a much more positive statement about Muslim sexuality than the Liason Dangereuse ad, which may have been trying to make a point, maybe, but just ended up emphasizing that veiled Muslim women are still fetishized in Western culture. One final note, I think this challenges the idea that Muslim couples aren't affectionate. Though it's not common to see public affection in the Gulf (and perhaps I can go so far as to extend that to the Middle East as a whole), I did break out in a big smile the other day at the Villagio mall here in Doha when I saw a Gulf-Arab man walking with his wife (wearing a niqab), the two of them arm-in-arm and giggling, obviously crazy about one another. Perhaps they've already discovered El Asira?Online Islamic Sex Shop Opens for Business, The Malaysian Insider, March 20 2010
Posted by ilmgirl at 10:03 AM
Labels: Internet, Qatar, Sexuality, Wome
1 comments:
JANdeWIT said...
Hi Ilmgirl.I have posted this nice article on: DRASTIES - Dutch on the world. World on the DutchI hope that is ok with you.Thanks JANdeWIT.http://www.drasties.com/
March 31, 2010 8:31 PM
Post a Comment
Newer Post Older Post Home
Subscribe to: Post Comments (Atom)
About Me
ilmgirl
Ilmgirl is an anthropologist, New Orleanian, and Muslim convert. She holds an M.A. in Sociocultural Anthropology with a particular interest in Islam, new media, and identity. Her work has been published online and most recently in The Arab-American Handbook (Cune Press). Currently she works and studies Arabic in Doha, Qatar, on a grant through Georgetown University. View This news is cool in a couple different ways. First, it points to the diversity of religious opinion in Islam (as I'm sure there are shukuyh who wouldn't agree that selling sex toys is halal, but then again, according to Islamic tradition sex is meant to be a pleasure and a blessing). Clearly this is not a monolithic faith; it's beautifully multifaceted. Second, the importance, especially among traditional Muslims, of making sure that deeds are sanctioned through references to sacred texts via the scholars who study and thereby represent them. And finally, while the site hasn't yet debuted (March 21, be there or be square), I think that this is a much more positive statement about Muslim sexuality than the Liason Dangereuse ad, which may have been trying to make a point, maybe, but just ended up emphasizing that veiled Muslim women are still fetishized in Western culture. One final note, I think this challenges the idea that Muslim couples aren't affectionate. Though it's not common to see public affection in the Gulf (and perhaps I can go so far as to extend that to the Middle East as a whole), I did break out in a big smile the other day at the Villagio mall here in Doha when I saw a Gulf-Arab man walking with his wife (wearing a niqab), the two of them arm-in-arm and giggling, obviously crazy about one another. Perhaps they've already discovered El Asira?Online Islamic Sex Shop Opens for Business, The Malaysian Insider, March 20 2010
Posted by ilmgirl at 10:03 AM
Labels: Internet, Qatar, Sexuality, Wome
1 comments:
JANdeWIT said...
Hi Ilmgirl.I have posted this nice article on: DRASTIES - Dutch on the world. World on the DutchI hope that is ok with you.Thanks JANdeWIT.http://www.drasties.com/
March 31, 2010 8:31 PM
Post a Comment
Newer Post Older Post Home
Subscribe to: Post Comments (Atom)
About Me
ilmgirl
Ilmgirl is an anthropologist, New Orleanian, and Muslim convert. She holds an M.A. in Sociocultural Anthropology with a particular interest in Islam, new media, and identity. Her work has been published online and most recently in The Arab-American Handbook (Cune Press). Currently she works and studies Arabic in Doha, Qatar, on a grant through Georgetown University. View my complete profile
Main Hall of the Islamic Art Museum, Doha
Anthropology, Media Studies
(Journal) Contemporary Islam
Cyber Ethnography Resources
Digital Islam: Research on Middle East, Islam and Digital Media
Fashion Theory: Muslim Fashions (Vol. 11, No. 2 & 3)
Gabriele Marranci
Heidelberg Journal of Religions on the Net
Intl Inst for the Study of Islam in the Modern World
Islam & Internet Resources
Jon Anderson - Online Articles
Online Journal of the Middle East Section of the American Anth Assoc.
Open Anthropology Blog
Saba Mahmood - Online Articles
Symposium for Communication and Development Between the USA and the Muslim World - Tulane University
tabsir.net: Insight on Islam & The MidEast
The Internet in the Arab World: A New Space of Repression?
Virtually Islamic Blog (Gary Bunt)
William Beeman
Istanbul, Blue Mosque
Islam in North America
American Muslim Council
Atlas Interfaith - New Orleans
Council on American Islamic Relations
Islamic Society of North America
Kareem Salama - Country Musician
Katrina and Muslim Immigrants in NoLA
Little Mosque on the Prairie
Meena Mag: Bilingual Arabic-English Poetry in New Orleans and Alexandria (Egypt)
Michael Muhammad Knight
Progressive Muslim Union of North America
Suhaib Webb
The American Islamic Fellowship
The American Muslim
The Muppie Chronicles - Lovely blog by a young Muslim writer
The Western Muslim
Turning Muslim in Texas!
Zaytuna College
I ♥ The Blogosphere
altmuslim: Global Perspectives on Muslim Life, Politics, & Culture
Anonymous Arabist
Bidoun: Middle East Arts and Culture Magazine
Cairo Cab Egypt Life Blog
Camels Don't Spit
Dar al Islam Live: Translations of Islamic Sermons
Haitham Eid: Muslim's Art and Artist Blog
Hijabman and Kufigirl
Islam in China
Jamerican Muslimah
Jidal Society - Organizing Islam for Humanity
Kafr al-Hanadwa (Village of Fools) - politics and culture
Karamah: Muslim Women Lawyers for Human Rights
LA Times: Babylon and Beyond
Laughing While Muslim
Living in Egypt
MidEast Youth
Mt. Hira - Helpful Qur'an Site
Muktadar Khan: Global Affairs Blog
Musimnista - Feminist Islam
Muslim Girl Magazine
Muslim Wakeup!
Muslimah Media Watch
Non-Skeptical Essays; Philosophy, Law, Pakistan
Organic Muslimah
Pak Tea House
Parallel Sidewalk
Positive Muslim News
Rickshaw Diaries
Scatterbrained Soonee Sister
Shaalom to Salaam
Sprit21
The Angry Arab News Service
The Sudanese Thinker
The Tales of a Modern Muslimah
Veiled Voices - Documentary on Female Religious Leaders
Yahya Birt: Musings on the Britannic Crescent
المتغطرس
Great Reads
Anything by Khaled Abu Al-Fadl
Anything by Michael Muhammad Knight
Barbara Metcalf (ed) - Making Muslim Space in North America and Europe
Daniel Varisco - Islam Obscured: The Rhetoric of Anthropological Representation
Footsteps of the Prophet: Lessons from the Life of Muhammad
Gottschalk and Greenberg - Islamophobia: Making Muslims the Enemy
Karin van Nieuwkerk (ed) - Women Embracing Islam: Gender and Conversion in the West
Lara Deeb - An Enchanted Modern
Leila Ahmad - Women and Gender in Islam: Historical Roots of a Modern Debate
Nawar Shora (ed) - The Arab-American Handbook
Rebecca Popenoe - Feeding Desire: Fatness and Beauty in the Sahara
Ronald Lukens Bull - A Peaceful Jihad
Talal Asad - The Idea of an Anthropology of Islam
The Essential Seyyed Hossein Nasr
Academic and Media Resources
Academic Islamic Studies and Middle East, Central Asian, and other Area Studies Sites
Arab Media Database
Institute of Ismaili Studies
Internet Islamic History Sourcebook
Islam and Islamic Studies Resources
Middle East Research and Information Project
Muslimah Media Watch
USC-MSA Compendium of Muslim Texts
Scholarships, Internships, and Summer Programs
Scholarships and FellowshipsBoren Awards for International StudyQatar Scholarship ProgramForeign Language and Area Studies Fellowship - Georgetown UniversityCritical Language ScholarshipsSIT Middle East and Islamic Studies ScholarshipAlbright Fellowships (Archaeology of the Middle East) - Numerous fellowships and scholarshipsNational Flagship Language ProgramNational Security InternshipKathryn Davis Fellowships for Peace
David L. Boren Undergraduate Study Abroad ScholarshipBenjamin A. Gilman International ScholarshipImam Bukhari and Imam Tirmizi Visiting Scholarships - Oxford University (for African and Asian students)Zahid Ali Scholarship - Institute of Isma'ili Studies (for students of classical Arabic literature)Haider Shamsi Award for Islamic Studies - Emory University (for Muslim students)Various scholarships for study at UT AustinAmerican Institute for Yemeni Studies - Various fellowshipsInternshipsAmerican-Arab Anti-Discrimination CommitteeAMIDEASTWorld Security Institute InternshipsSummer ProgramsBourguiba Institute, TunisiaCornell University Summer SessionsLebanese-American University Summer Arabic InstituteUVA-Yarmouk Arabic ProgramGeorgetown University Arabic/Persian Summer SchoolZaytuna Summer Arabic Course, Berkeley CAMiscellaneous Opportunities...TEFL Special Muslim Community Support Project, ThailandAMIDEAST - Teach English in Tunis, TunisiaGood list of places that hire Middle East studies students
Organizations that Promote American-MidEast Understanding
Washington Report on Middle East Affairs
Middle East Policy Council
Foundation for Middle East Peace
Council for the National Interest
Arab American Institute
Americans for Middle East Understanding
America-Mideast Educational and Training Services, Inc
Islamophobia/Islamofascism
Ali Eteraz on Islamofacism
Arab-American Anti-Discimination Council (fyi - not all Arabs are Muslim...)
Front Page Magazine
Insider Higher Ed: Are You Ready for IFAW?
Islamophobia Watch
Muslim Public Affairs Council on IFAW
Muslims Against Sharia
Nat'l Project to Defend Dissent & Critical Thinking in Academia
Learn Arabic
Acon Arabic Verb Conjugator
Arabic Lessons (A Lovely Essay)
Arabic Verb Conjugator
BBC Arabic
Inside HigherEd: Hype v. Reality
Institute for Critical Languages and Cultural Exchange, Inc
Lexlook Free Online Arabic Course
Madinah Arabic Free Online Course
Mo3jam: Dictionary of Colloquial Arabic
Natural Arabic Free Lesson Samples
Speak 7 Free Arabic Lessons
State Department Critical Language Scholarships
U of Indiana: Arabic History
U of Texas CASA Program, Cairo & Damascus
UPenn: Marhaba!
Virtual Arabic: Digitized Arabic Resources for Teachers and Learners (AWESOME SITE)
Interfaith
'A Common Word Between Us,' Yale University
Atlas Interfaith
Requisite Camel
Labels
Afghanistan America Anthropology Arabic Arabs Art Books Calls For Papers China Christianity Clash of Civilizations Education Egypt Environment Europe Events Films Guantanamo Hijab In the news Indonesia Interfaith Internet Iran Iraq Iraq War Islamism Islamophobia Israel Jordan Judaism Media Morocco Music Muslim Student Association New Media New Orleans Obama Op-Eds Orientalism Pakistan Palestine Politics Qatar Qur'an Reform Saudi Arabia Second Life Seriously? Sexuality Shi'ism Southeast Asia Student Opportunities Syria Technology Terrorism Travel Turkey UAE United States Wome Women Yemen
Blog Archive
▼ 2010 (5)
▼ March (4)
Tariq Ramadan and the Problem of Semantics
New Media and the (silenced) Muslim Word
Arabic for Non-Native Speakers Program
El Asira: Online Islamic Sex Shop
► January (1)
Brooklyn Beats to Beirut Streets in Doha!
► 2009 (42)
► December (1)
Iran and the FB Revolution
► November (5)
Short Fuses in Cairo
Arabic Lessons
Pakistani Bedfords
Resurgent Turkey
Behind the Ghutra...
► October (5)
Digital Divide in the Arab World
New Orleans Middle Eastern Filmfest
Open-Anth Courses
Doha Tribeca Film Festival
Doha and the Hyperreal
► August (1)
Orthodoxy and New Media in Cairo
► July (1)
שטח סגור Closed Zone منطقة مغلقة
► June (4)
Travels
New Muslim Cool tonight in DC
Musing on Leaving New Orleans for the Summer
dOvestar Takeover
► April (1)
Islamic Sci-Fi
► March (5)
New Orleans Human Rights Filmfest
New Media and Identity-Making
Mosque Among The Stars
Israel/Palestine in Photography at Tulane
Gallup Poll on Muslim Americans
► February (9)
Paula Loyd in The Post
Swat Cont'd
Malika El Aroud
Akon Conjugator
Transcending Borders
A. F. Heim
Hard Questions
Acrassicauda
Kennedy Center's Arabesque
► January (10)
Shirin Neshat Lecture
Talibanization of Pakistan
Revolution, Facebook Style
President Obama!
It Takes a Village...
AUC in Second Life
Paula Loyd Dies of Burns
Jury Duty Story
Indonesian Transgendered Muslims
Popular Preaching V 2.0
► 2008 (150)
► December (6)
Taqwacore, Encore
Shoe-Throwing
The Clot and Princess Hijab
► November (5)
► October (6)
► September (6)
► August (3)
► July (16)
► June (18)
► May (12)
► April (23)
► March (7)
► February (16)
► January (32)
Subscribe in a reader
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 3.0 United States License.
Newsfeed
Islam Middle East Muslim
Malaysian model not to be canned for drinking beer
Oneindia
- Apr 01, 2010
- 2 hours ago
Sultan Ahmad Shah is the guardian of Islam in Penang. Most of Malaysia's 13 states are ruled by sultans, who usually play a ceremonial role in governance ...
Related Articles »
clipped from Google - 4/2010
Ban the Burka?
Sky News (blog)
- Apr 01, 2010
- 3 hours ago
It is a subject which always gets a strong and vocal opinion across the continent - the role of Islam in Europe and how it should be integrated, ...
Related Articles »
clipped from Google - 4/2010
TV Fortune Teller Faces Beheading in Saudi Arabia
AOL News
- Apr 01, 2010
- 2 hours ago
Under Saudi Arabia's strict interpretation of Islam, that's considered sorcery -- a crime punishable by death. The Saudi religious police burst into Sabat's ...
Related Articles »
clipped from Google - 4/2010
The cause of 9/11 -- a clash of Arab civilizations
Washington Post (blog)
- Apr 01, 2010
- 4 hours ago
Lee shows here that the tensions underlying the attack originated not in a clash between the West and Islam but in an ages-old conflict between Arabs ...
Related Articles »
clipped from Google - 4/2010
powered by
الأحد، 21 مارس 2010
د بریتانیا ساینس پوهانو یوه داسي ډول کمپیوتر جوړ کړی
چې کولای شي د انسانانو حافظه
ولولي او هغه څه چې د یو انسان له حافظې وتلي وي بیرته نوموړی شخص ته ور په یاد
کړي.
دغه نوی کمپیوټر اوس هغه خیالونه په واقیعت بدلوي چې یو انسان به وکولای شي
له خپل فکر څخه وتلي خبرې بیرته ور په یاد کړي.
د بریټانیا ساینس پوهانو ویلي چې
دغه ډول کمپیوټر یې معمولی کمپيوترونو ته تر انکشاف ورکولو وروسته رامنځ ته
کړی دی.
دغه نوی کمپيوتر به دا وړتیا هم ولری چې د انسان د ګوتې په څیر چې د
کتاب پاڼي په یوه خاصه موضوع پسې لټوي، د یو کس ماغزه ولټوې او ترینه له یاده وتلي
یاداشتونه را ژوندي
کړي.
الجمعة، 5 مارس 2010
تر احمد شاه بابا وړاندي د افغانستان حالات
د افغانستان د نويو پيړيو تاريخ د احمد شا بابا د واکمنی پيليږي. هغه مهال په سيمه او نړی کي د نويو بدلونو پر لور د هيوادونو خوځښت او په هېوادونو کي د غورځنګونو بهير داسي اغيزمن وو چي مورخين يې د نوي پير نوم ايښودلو ته اړ کړل ، همدې ځانګړتياو ته په پام مورخينو هغه مهال ته د نويو پيړی ( قرون جديده ) نوم او اصطلاح وکارول . دا مهال په افغانستان کي د اعليحضرت احمد شا بابا د واکمنی پيل دی، په دې لنډه ليکنه کي د احمد شابابا تر واکمنی وړاندي د افغانستان حالاتو ته لنډه کتنه شوېده ، چي ښاغلی لوستونکي يې لوستلو ته رابلم الف : سياسي او نظامي حالات : د هرات تيموري دولت تر نړېدو وروسته ، په افغانستان کي د دريو ګاونډيو له لوري پر له پسې يرغلونه پيل شوه . د هېواد لوی ښارونه کله ديوه او کله د بل ګاونډي تر واک لاندي راتلل. د دې يرغلونو په وړاندي د هيواد په بيلا بيلوسيمو کي د خپلواکۍ لپاره پر له پسې غورځنګونه د هېواد د ميړني اولس له لوري ، تر سره کېدل. د هيواد په شمال کي دخپلواکی لپاره د بيګانو له لوري پيل شوي مبارزې دشېبانيانو واکمني ته خنډ ګرځيدلي وه. د هېواد په ختيځو سيمو کي دخوشال خان خټک او روښان پير پر له پسې اتل والو هڅو مغولان ماتي ته نږدې کړي وه ، خو په کندهار کي د ميروېس نيکه په مشرۍ ملي پاڅون د صفويانو د واکمنی ټغر ټول کړ او هېواد يې دوه سوه کلنی بې ثباتی وژغوره. په کندهار کي د مير ويس نيکه په تدبير د هيواد څه ناڅه دوه سوه کلنه بي ثباتي پای ته ورسيدل. په کندهار کي د صفويانو ظالم والي ګرګين مړ او د هيواد دملي واکمني بنسټ کښيښودل شو. خو داصفهان فاتح هوتکي شامحمود په ١٧٢٢ ميلادي د صفويانو ورستي واکمن ته يوه داسي تاريخي ماته ورکړه چي د خپلي پاچاهۍتاج يې په خپل لاس د افغان فاتح پر سر کښيښود. هغه مهال افغانانو دوه سياسي مرکزونه پالل ، شاه محمود هوتکی د اصفهان او شاه حسين هوتکي د کندهار اداره پر غاړه درلودل. په اصفهان کي د شاه محمود هوتکي تر مړيني وروسته د چاورو واګی شاه اشرف ته ورسېدې .هوتکي شا اشرف په ( ١٧٢٧ ميلادي کال د اصفهان واکمن شو . نوموړي په ايران کي د شاه محمود هوتکي د سوبو لړی پر له پسې وساتل اويو شمير نوري سيمي يې هم تر خپل واک لاندي کړې، د عثماني ترکيې له خوا په بغداد کي د ګمارل شوي والي يرغل يې پر شا وتنباوه ، د روسي لښکرو په وړاندي يې د خپلي واکمنۍ سيمي وساتلې ، تر خپل واک لاندي سيمو کي يې امن تامين کړ ، د ترکانو سره يې د ښه ګاونډيتوب په پلمه د سفيرانو شتون ومنی،تر خپلي واکمنۍ لاندي سيمو کي يې د ډيرکيو مذهبي چارو د پر ځای کولو او پاللو زمينه برابره کړه ، په خپل نوم يې سکه و وهل چي د اشرفۍ په نوم تر اوسه هم د طلايې سکې په توګه اعتبار او ارزښت لري او په دې تر تيب يې پنځه نيم کاله پر له پسې د اصفهان ښار د يوه افغاني مرکز په توګه تر خپل ګروټ لاندي وساتۍ.هغه مهال چي شا اشرف د ايراني خاوري د بشپړتيا لپاره د روسي ځواکونو په وړاندي د بريو پر لور روان وو، د ايران په دننه کي د نادر شاه افشار سره يو شمير کسان مل او د شا اشرف په وړاندي يې د بغاوت چاري پيل کړې . نادر شاه افشار له يوې خوا د صفويانو پاتي شوني سره يو کړل او له بلي خوا يې د هغو بوختياو ګټه پورته کړه چي شا اشرف د روسي ځواکونو سره د ايران په شمالي برخو کي درلودې ، تر ټولو اغيزمن او ټاکونکۍ اړخ داو چي د شاه اشرف د مرستي لپاره هوتکي واکمنو د لومړي مرکز ( کندهار ) د مرستي هيڅ ډول تدابير پلي نه کړل . په داسي پيچلو حالاتو کي شاه اشرف او د هغه ځواکونه د بشپړي ماتي سره مخ اواصفهان د نادر شاه افشار ځواکونولاندي کړ. په دې تر تيب د افغانانو واکمني پر اصفهان پای ته ورسيدل. شاه اشرف لومړۍ د هلمند ګرمسيرسيمي او بيا ښوراوک ته ورسيدۍ او هلته د ابراهيم نومي په لاس په ١٧٢٩ ميلادي کال و وژل شو.اما، کندهار د هوتکي واکمنۍ لومړنی پلازمينه چي د ١٧٢٢ ميلادي کال را وروسته په پرله پسې توګه د هوتکي شاه حسين له لوري اداره او ساتل کيدل، د هوتکي شاه محمود تر مړني وروسته هم د يوه ځواکمن مرکز په توګه د شينډنډه تر غزني او کابله د کوټي تر ګومل او بيا پنجاب پوري زياتي سيمي تر خپل واک لاندي درلودې. نادر افشار د اصفهان تر نيولو اوه کاله وروسته د هوتکي واکمنی دوهم مرکز ته پام واړاوه. لومړی يې د افغانستان شمالی سيمی په خپله واکمنی کي شاملي کړې، بيا يې په ١٧٣٦ ميلادي کال د کندهار پر لور خپل ځواکونه وليږل. شاحسين هوتکي د خپل نامتو قوماندان سيدال خان ناصر په ميړانه پوره يوکال د کندهار ښار د فاع وکړل. تر يو کال او څو مياشتواوږدې کلابندی ورسته نادر افشار لومړۍ سيدالخان ناصر او د شاحسين هوتکي زوی د کلات په سيمه کي ونيول او هغوۍ يې د سترګو د نعمته محروم کړل. تر هغه وروسته د کندهارښار کلابندي ماته او نادر افشار کندهار ته ننوت ، شاحسين هوتکي يې لاس تړلۍ د مازندران زندان ته وليږی او هلته يې د زهرو په وسيله مړکړ . په دې ډول د هوتکي امپراتورۍ لړۍ ته په ١٧٣٦ ميلادي کال د نادر افشار په وسيله د پای ټکی کښيښودل شو.نادر افشار د کندهار تر نيولو وروسته د هند پر لور لښکر کښي وکړه .د افغانستان سهيلي او ختيځي سيمي يې تر لا هور او دهلي پوري تر خپل واک لاندي کړې ، خو د مزاج د بدلون او ايرانيانو د تربګنيو په ترځ کي نوموړۍ و وژل شو او تر شاه پاته واکمني يې تيت او پاشلې پاته شوه . احمد شاه چي د ډګر ازمويل شوی او د سياست څيرک ليدونکۍ وو ، دا تشه ډکه او په١٧٤٧ ميلادي کال يې په افغانستان کي د نوي امپراتورۍ بنسټ کښيښود.
السبت، 20 فبراير 2010
ساینسی تحقیق دشپې په رڼاکې خوب کول ودماغ ته نقصان رسوی
خوب دلله جل جلاله یوله بې مثله نعموتونوڅخه یونعمت دی اوالله جل جلاله فرمایی؛ چی خوب ستاسو لپاره ارام اوسکون دی، داچی اوس داخوب په رڼاکې ښه دی اوکه په تاریکه کې ساینس پوهانوپردې باندی څیړنه کړېده، ځینې خلک خوب دتاریکۍ پرځای په رڼاکې ښه بولی اوخوښوې یی، اوساینس پوهان بیاپه دې انددی چی په رڼاکې خوب ودماغ ته نقصان رسوی د (سوسایټی فارنیوروساینسز) په کلنۍ غونډه کې یولوی نظرداورکول شوچی هغه کسان چی په رڼاکې خوب کوی په هغوکی دروحی تکلیف اوفشار (Tension, Depression) زیات دی، اونښې نښانې ئې له ورایه معلومیږی، اوهغه کسان چی داتوساعتونولپاره په تارېکه کی خوب کوی، په دې کسانوکی هیڅ دروحی تکلیف اوفشارنښې نښانې معلومېږی اوداخلک نسبت وهغوخلکوته چی په رڼاکې خوب کوی ددماغ له پلوه ډېرپه استرحت باندی دی اوداتجربې ډېرې شوی دی اوڅېړنې ئې پایلوته رسېدلې دی۔ دانسان دماغ په رڼا اوپه تاریکه کی مختلف هارمونونه پیداکوی، هغه هارمونونه چی په رڼاکی پیداکوی هغه ترهغوهارمونونوچی په تاریکه کی ئې پیداکوی ډېرګټوردی ۔ اوبل داچی په تاریکه کې دخوب حرکت (Cycles) ډېرښه دی نستب ورڼاته، اوپه رڼاکې سترګې داسی اشارې وماغ ته لیږی چی دماغ وپوره ارام ته نه پرېږدې، که څه هم سترګې پټې وې، اوسترګې ئې وارام ته نه پرېږدې۔ داخبره په (بیهیویرل برېن رېسرج) څیړنیزه جرېدې کې نشرشویدی۔
السبت، 13 فبراير 2010
څيړونکو د موبایل ټلیفونونو د منفي اغیزو د موندلو په لړ کې د خوب پر وخت د انسانانو په ارګانیزم باندي د ګرځنده ټلیفون د تاثیراتو په اړه یوه تازه تحقیق
بدن ته یې نږدې ایښي وي د دې لامل ګرځي چې د هغوي خوب مختل شي، سردردي، د تمرکز کمیدل، خفګان او کسالت لامل شي.
څيړونکي توصیه کوي چې د خوب پر وخت باید یا موبایل مړ کړای شي او یا لږ تر لږه د خوب له ځایه نیم متر لري کیښودل شي.
هغوي وایې چې د ټلیفوني امواج د وینو د هغه هورمون د ضعیفولو لامل ګرځي چې ملاتونین نومیږي .
ملاتونین هغه هورمونونه دي چې د جنسي اړیکو د تقویې او په ښځینه وو کې د حاملګۍ پر وخت کارنده رول لوبوي
څيړونکي توصیه کوي چې د خوب پر وخت باید یا موبایل مړ کړای شي او یا لږ تر لږه د خوب له ځایه نیم متر لري کیښودل شي.
هغوي وایې چې د ټلیفوني امواج د وینو د هغه هورمون د ضعیفولو لامل ګرځي چې ملاتونین نومیږي .
ملاتونین هغه هورمونونه دي چې د جنسي اړیکو د تقویې او په ښځینه وو کې د حاملګۍ پر وخت کارنده رول لوبوي
الأحد، 24 يناير 2010
پټه خزانه
په پټه خزانه کې د سبکونو هراړخيزه رنګارنګيپټه خزانه د هوتکي پاچا اعليحضرت شاه حسين هوتک، د عصر نامتو ليکوال محمد هوتک د داود خان هوتک زوی هغه تذکره ده چې په (۱۱۴۱- ۱۱۴۲ هجری ق) کلونو کې ليکل شوې او د پنځوسو پښتنو شاعرانو او ليکوالو ژوند ليکونه يې د تاريخ د خاورو په زړه کې ساتلي دي. دغه اثر په کال ۱۳۲۲ لمريز کې لوی استاد علامه پوهاند عبدالحی حبيبی وموند او له پاړسي ژباړې سره يې خپور کړ. د ((پټه خزانه)) له برکته د پښتو ادبياتو تاریخ ډیرې ورکې خو نامتو څیرې رابرسیره شوې او دا زیاته شوه چې پښتو ژبه لرغوني ادبيات لري خو د وخت ناخوالو، پیښو او جګړو ورڅخه ډیر څه خوړلي دي. که څه هم د پټې خزانې تر خپریدو کلونو وروسته یوشمیر پښتو دښمنو او پردي پالو عناصرو پر دغه کتاب هوايي او له غرض و مرضه ډکې نیوکې هم وکړې او ځینو خو ځانته دا جراأت ورکړ چې دغه کتاب ته (جعلي) ووایي.
زما له شخصي نظره: قلندر مومند او د هغه شاګردانو ددغو عواملو پر بنا پټه خزانه جعلي ګڼلې:
۱ علامه حبیبي د (پټه خزانه) پر رابرسیره کولو سره د پښتو ادبیاتو په تاریخ کې د یوه داسې په حیث وپیژندل شو چې د پښتو ژبې تاریخ یې راژوندی کړ، ټولو پښتنو د علامه دغه هڅه هومره وستایله چې د قلندر مومند په شان ځانته غره لیکوالانو او محققینو حسادت او رخه یې راوپاروله، ځکه خو یې په علامه حبیبي او پټې خزانې پسې راواخیستل. دوی فکر کاوه چې په دې کار به هماغومره شهرت وګټي لکه علامه حبیبي چې د پټې خزانې په موندلو او خپرولو سره ګټلی و.
۲ د پټې خزانې تر خپریدو پورې داسې ګومان کیده چې پښتو ادب له بایزید روښان، خوشحال بابا او رحمن بابا څخه راپیلیږي او دوی ټول د پیښور د حوزې یا لږ تر لږه د لوی افغانستان د هغې برخې اوسیدونکي وو چې اوس یې کوزه پښتونخواه ګڼي. حال دا چې پټې خزانې ثابته کړه چې تر دې ډیر پخوا د غور- کندهار، زابل او کوټې په علاقو کې ستر شاعران تیر شوي دي، له بده مرغه دغه حقیقت هم د پټې خزانې مخالفینو- چې د ټولو پښتنو نه بلکې یوازې د خپلې سیمې او د خپل شهرت په اړه فکر کوي- ونه شو زغملای او پټه خزانه یې جعلي وګڼله.
۳ د شلمې پیړۍ له پیله چې د پښتو ژبې او ادب د پرمختګ لپاره یو ملي غورځنګ راپیل شو او یوشمیر فاضلو استادانو ددغې ژبې د ادب د تاریخ تیاره ګوټونه روڼول دې مسئلې د ګاونډیو فرهنګونو یوشمیر متعصبو کړیو ته خوند ورنه کړ، د هغوی په نظر پښتو د غرو د خلکو یوه وحشي ژبه ده او که د فرهنګ نړیدلي څلي یې ودان شي نو پښتانه به مدني ژوند ته متوجه شي او بلاخره به یې ملي شعور لوړ شي چې په پای کې به سیاسي واک هم په لاس کې ونیسي، ددې پروسې د مخنیوي لپاره ایرانیانو او پنجابیانو په یوشمیر دسیسو جوړولو پیل وکړ چې یوه یې هم د پټې خزانې د جعلي والي ډنډوره وه، له بده مرغه یوشمیر پښتانه لیکوال هم یا مخامخ یا په غیرمستقیمه توګه ددغو ډنډورو ښکار شول.
دا و، زما له شخصي نظره، له پټې خزانې سره د دښمنۍ عوامل.
خو ولې پټه خزانه له دومره دښمنیو سره سره لا هم د افغاني فرهنګ پر هسک د لمر په شان ځلیږي؟، ځکه چې دغه کتاب که له علمي پلوه وڅیړل شي ګڼ شمیر داسې نه انکار کیدونکي اسناد پخپله د کتاب په متن کې شته چې ددغه کتاب پر اصالت ګواهي ورکوي، له دې دلایلو څخه یو هم په پټه خزانه کې د راغلیو شعرونو د سبکونو هراړخیزه رنګارنګي ده چې هیڅ کله هم زموږ د پیړۍ د یوه یا حتی څو تنو محققینو پر لاس نه شي ایجادیدلای او که څوک ډیر لږ هم د هنري ارزښتونو پر رموزو پوه وي پر دې پوهیدلای شي چې د داسې متفاوتو هنري ارزښتونو رامنځ ته کول د تاریخ په بیلابیلو پړاوونوکې د بیلابیلو شرایطو او تاریخي موقعیتونو په نظر کې نیولو سره د منحصر به فرد سبک لرونکو شاعرانو کار دی، نه د یوه یا څو تنو محققینو.
له دغې مقدمې وروسته د پټې خزانې سبکي ویش له درییو اړخونو څخه ترسره کیدای شي؛ له تاریخي پلوه د پټې خزانې د سبکونو توپیر، له موضوعي پلوه د سبکونو پیژندنه او د هغو شکلي بدلون. په لاندې کرښو کې به د هرې موضوع لپاره بیل بحث وکړو.
۱۱ په پټه خزانه کې د سبکونو تاریخي رنګارنګي:
اساساً پټه خزانه له (۱۰۰) هجری ق. کال څخه تر (۱۱۰۰) هجری ق. پورې د پښتني فرهنګ بیلابیلې تاریخي دورې په ځان کې رانغاړي له همدې پلوه ټول هغه متون چې په پټه خزانه کې ثبت شوي د خپل وخت له پلوه د بیلابیلو منځپانګو لرونکي دي.
عجیبه داده چې د پټې خزانې فاضل مؤلف (محمد هوتک) هم په دې تفاوتونو پوهیدلی او پټه خزانه یې په درې برخو (پخوانیو شاعرانو، د مؤلف معاصرو شاعرانو او ښځینه شاعرانو) باندې ویشلې ده.
تر ټولو زوړ شعر د امیرکروړ هغه تاریخي ویاړنه ده چې له تاریخي پلوه د خورا ارزښت خاونده ده چې د ویلو تاریخ یې (۱۳۹) هجری ق. ته ورګرځي:
زه یم زمری، پر دې نړۍ له ما اتل نستهپه هند و سند و پر تخار و پر کابل نستهبل په زابل نسته له ما اتل نستهدغه ویاړنه هم د لغاتو له نظره لرغونې ده او هم د شکل له نظره ځکه تر ډیره حده په هغه وخت کې د پښتو معمول وزن او جوړښت لري چې ددغه میړني ولس زیږیدنه ده او له هیڅ پردي قالب څخه تقلید شوې نه ده.
له تاریخي پلوه د پټې خزانې د متونو بل اهمیت دا دی چې د یوشمیر قدماوو په متونو کې ګڼ تاریخي ارزښتونه، پیښې او حوادث ثبت شوي چې بل ځای نه شي موندل کیدای مثلاً د بابا هوتک په سندره کې:
پر سور غر بل راته نن اور دی وګړیه جوړ راته پیغور دیپر کلي کور باندې مغل راغی هم په غزني هم په کابل راغیچې په هغه وخت کې له مغلو سره د پښتنو د جګړو یو انځور ارائیه کوي او په کې د هغه وخت تاریخي پیښې ثبت شوي دي. د سبکونو له مخې څرنګه چې هر شاعر او ویېونکی د بیل ټیپ او شخصیت خاوند دی شعرونه یې هم په بیلابیلو سبکونو ویشل کیږي. امیرکروړ اساساً یو امیر او جنګیالی دی، پهلوان دی او له تورې او ننګ سره سر و کار لري ځکه یې شعر ویاړنه ده حماسي رنګ لري او په هغه کې پر خپله پهلواني نازیدلی دی، چې خپل سیال په کابل او زابل نه ویني، بابا هوتک د یو قومي ملي مشر، مدبر شخصیت او بانفوذه وګړي په حیثیت د ویاړنې او حماسې ترڅنګ د دښمنو (مغلو) وحشیانه اعمال غندي او د خپلو زلمیو جنګیالیو ویاړونه او شهامت ستایي او هغوی جګړې ته هڅوي:
غښتلو ننګ کړﺉ دا مو وار دی مغل راغلی په تلوار دیپه پښتونخوا کې یې ناتار دی پر کلي کور باندې مغل راغیترآخرهد ملکیار بابا هغه سندره چې ترنک سیند ته یې ویلې همداسې یوه تاریخي ارزښمنه هستي ده چې هم د شکل له مخې او هم د هغه وخت د ټولنیزو ځانګړنو ښه سند یې ګڼلای شو. ددې په مقابل کې بیا هغه مهال چې تصوف او عرفان په پښتو کې ډیر دود شو او پیري مریدي په کې معموله شوه صوفي شاعران وځلیدل او د عرفان ډیرې جلوې یې په پښتو ادبیاتو کې خوندي کړې. په دې دوره کې له شیخ متي او شیخ رضی لودي څخه رانیولې آن تر رحمن بابا پورې ګڼ شمیر نور شاعران راځي چې د دغې تاریخي دورې ځانګړنې په کې خوندي دي. په دې لحاظ د تاریخي دورو رنګارنګي یو له هغو معیارونو څخه دی چې په پټه خزانه کې د بیلابیلو شاعرانو سبکونه پرې بیلولای او ویشلی شو.
۲ له موضوعي پلوه د پټې خزانې د متونو تفاوت:
د پټې خزانې خوندي کړي شعرونه د موضوع له نظره خورا بډای او رنګارنګ دي، ویاړنې، عشقي موضوعات، ویرنې، حماسي شعرونه، د طبیعت د ښکلاوو ستاینې، فلسفي مسایل، عرفان او تصوف، د تاریخي پیښو ثبت او نور موضوعات په کې ارائیه شوي دي. مثلاً د ریدي خان مهمند د محمودنامې هغه برخه چې په پټه خزانه کې راغلې د افغانستان د ویاړلي تاریخ یوه مهمه برخه رانغاړي او د موضوع له نظره ډیره ارزښتمنه ده، یا هم د شیخ اسعد سوري بولله (قصیده) چې ښایي په شرق کې تر ټولو ممتازه او عالي ویرنه یې وبللی شو:
د فلک له چارو څه وکړم کوکار زمو لوی هرګل چې خاندي په بهارهر غټول چې په بید یا غوړیده وکا ریژ وي یې پاڼې کاندي نار په نارترآخرهاو په همدې توګه د ښکارندوی غوري هغه شهکار قصیده چې د پسرلي ښکلاوې یې په پوره مهارت ستایلي دي:
د پسرلي ښکلوونکي بیا کړه سنګارونه بیا یې ولونل په غرونو کې لالونهمځکه شنه، لاښونه شنې، لمنې شنې سوې طیلسان زمردی واغوسته غرونهترآخرهد ښکارندوی ددغې قصیدې لویه برخه د نچرلیزم (طبیعت پالنې) یو نړیوال شهکار دی.
او د موضوع له نظره بیا د شیخ بستان بړیڅ بدله بیخي متفاوته ده:
اوښکې مې څاڅي پر ګریوان یو وار نظر که پر ماراسه ګذر که پر ماد مینې اور دې زما زړګی وریت په انګار کیناښې تار و نار کینا ...ترآخرهدا بیا د عشق سوز او ګداز په هغه ژبه شرح کوي چې د یوه ښه لیریک شعر خصوصیت دی. په پټه خزانه کې د موضوع رنګارنګي دومره پراخه ده چې آن له پند و عبرت څخه ډکې کیسې یا منظومه ګۍ هم په کې شته او یوه ښه نمونه یې د حافظ عبداللطیف اڅکزي د سوی او اوښ کیسه ده:
غوږ ونیسئ یارانو دا د اوښ او سوی قصه سوه خورا ډیره خوږه سوهترآخرهد موضوع له پلوه د هر شاعر سبک دومره متفاوت دی چې سړي ته د پښتو لرغونو ادبیاتو د بډاینې او پراخوالي په اړه حیرانتیا پیښوي چې څنګه زموږ نیکونو د هرې ټولنیږې پیښې، پدیدې او ارزښت لپاره ادبي ایجاد او هستونې کړي دي او په دې اړه یو لوی ګنج (پټه خزانه) د ثبوت ښه شاهد دی.
۳ له شکلي پلوه د پټې خزانې د سبکونو رنګارنګي:
پټه خزانه د پښتو شاعرۍ د بیلابیلو فورمونو یوه لویه ګنجینه ده. د معمولو قالبونو لکه غزل، قصیده، مثنوي، رباعی، ترکیب بند، ترجیع بند، قطعه، او نورو پرته د هغه مهال پښتو معمولو قالبونو موجودیت هم خورا په زړه پورې دی، په دې کې بدله، ناره، سندره او نور محلي قالبونه دومره خواږه دي چې له عربو څخه راغلي یوشمیر ادبي قالبونه ورسره سیالي نه شي کولای او له دې څخه دا څرګندیږي چې هغه مهال د پښتو ځانګړي فورمونه ښه په کلکه پالل کیدل او په ولس کې ډیر منلي او په زړه پورې وو.
زه غواړم دلته پر همدې موضوع یو څه تم شم؛ غزل، قصیده، مثنوي او نور قالبونه له خپل عربي سټایل سره ډیر وروسته پښتو ادب ته راغلل او تر دې پخوا پښتنو خپل بومي شعري فورمونه لرل د ادب د تاریخپوهانو له نظره د لنډیو تاریخ نه دی معلوم او زرګونو کاله پخوا ته رسیږي همداراز بدلې چې په طبیعي توګه د پښتو ادب یو ممتاز فورم دی، دغه فورم نه یوازې په ولسي او فولکلوریکه بڼه په خلکو کې، بلکه له نیکه مرغه په پټه خزانه کې هم خوندي پاتې شوی دی.
بدلې یو له بلې سره له وزني پلوه یو څه تفاوتونه لري خو د هندسي جوړښت له مخې ګډ قالب لري، لومړۍ مسرې یې اوږدې او دوهمې یې لنډې وي. دوه دوه بیتونه سره همقافیه وي او په ځینو بدلو کې اوله مسره تر دوو بیتونو وروسته تکراریږي. بدله عالي موسیقیت لري او ښکاري چې زموږ لرغونیو شاعرانو به په ترنم ویلې، ځکه خو یوشمیر دغه بدلې اوس هم په اسانۍ او خوږلنۍ سره د موسیقي په پردو کې راتلای شي. بدله د پښتنو له اجتماعي فطرت سره په طبیعي توګه مطابق فورم دی او که څوک وغواړي کره کتنه وکړي نو نظر غزل ته له موضوعي پلوه ډیرې پوره او بشپړې دي ځکه په بدلو کې وزني او قالبي محدودیتونه هیڅکله د یوه شاعرانه تصویر د ناقصې ارائیې، باعث نه ګرځي. په پټه خزانه کې د شیخ بستان بړیڅ، د سیدال خان ناصر او نورو ګڼو شاعرانو خوږې بدلې د یادولو وړ دي او د موسیقیت لپاره یې د بهادر خان دغه خوږه بدله د یادولو وړ ده چې زموږ د زمانې ښه سندرغاړي احمدولي ډیره خوږه سندره ورڅخه جوړه کړې:
بیلتون دې زور دی تر لېمو مې سهار نم څاڅي لکه شبنم څاڅيدا سره یاقوت مې په لمن کې ستا په غم څاڅي په غم الم څاڅيترآخرهپایله:
له پورتنیو یادونو څخه دا زیاتیږي چې پټه خزانه له تاریخي- موضوعي او شکلي پلوه د بیلابیلو سبکونو یو رنګینه خزانه ده چې په هیڅ ډول د یوه یا حتی څو ذهنونو حاصل نه شي کیدای او ددغه کتاب د منکرینو په حدس هیڅ کله یو جوړ شوی (جعلي) کتاب نه شي کیدای ځکه چې د دومره ډیرو رنګینو- متفاوتو او عالي سبکونو رامنځ ته کول په هغه مهال (۱۳۲۲) لمریز کې هغه هم د یوه شخص له خوا د نه منلو وړ خبره ده. زما په نظر دا مسئله لار نورو څیړنو ته اړتیا لري، ځکه د پټې خزانې د متونو رنګیني او عالي سطح او دقیقه پلټنه په خپله ددغه ارزښتمن کتاب حقانیت او لرغونوالی ثابتوي.
پټه خزانه
زما له شخصي نظره: قلندر مومند او د هغه شاګردانو ددغو عواملو پر بنا پټه خزانه جعلي ګڼلې:
۱ علامه حبیبي د (پټه خزانه) پر رابرسیره کولو سره د پښتو ادبیاتو په تاریخ کې د یوه داسې په حیث وپیژندل شو چې د پښتو ژبې تاریخ یې راژوندی کړ، ټولو پښتنو د علامه دغه هڅه هومره وستایله چې د قلندر مومند په شان ځانته غره لیکوالانو او محققینو حسادت او رخه یې راوپاروله، ځکه خو یې په علامه حبیبي او پټې خزانې پسې راواخیستل. دوی فکر کاوه چې په دې کار به هماغومره شهرت وګټي لکه علامه حبیبي چې د پټې خزانې په موندلو او خپرولو سره ګټلی و.
۲ د پټې خزانې تر خپریدو پورې داسې ګومان کیده چې پښتو ادب له بایزید روښان، خوشحال بابا او رحمن بابا څخه راپیلیږي او دوی ټول د پیښور د حوزې یا لږ تر لږه د لوی افغانستان د هغې برخې اوسیدونکي وو چې اوس یې کوزه پښتونخواه ګڼي. حال دا چې پټې خزانې ثابته کړه چې تر دې ډیر پخوا د غور- کندهار، زابل او کوټې په علاقو کې ستر شاعران تیر شوي دي، له بده مرغه دغه حقیقت هم د پټې خزانې مخالفینو- چې د ټولو پښتنو نه بلکې یوازې د خپلې سیمې او د خپل شهرت په اړه فکر کوي- ونه شو زغملای او پټه خزانه یې جعلي وګڼله.
۳ د شلمې پیړۍ له پیله چې د پښتو ژبې او ادب د پرمختګ لپاره یو ملي غورځنګ راپیل شو او یوشمیر فاضلو استادانو ددغې ژبې د ادب د تاریخ تیاره ګوټونه روڼول دې مسئلې د ګاونډیو فرهنګونو یوشمیر متعصبو کړیو ته خوند ورنه کړ، د هغوی په نظر پښتو د غرو د خلکو یوه وحشي ژبه ده او که د فرهنګ نړیدلي څلي یې ودان شي نو پښتانه به مدني ژوند ته متوجه شي او بلاخره به یې ملي شعور لوړ شي چې په پای کې به سیاسي واک هم په لاس کې ونیسي، ددې پروسې د مخنیوي لپاره ایرانیانو او پنجابیانو په یوشمیر دسیسو جوړولو پیل وکړ چې یوه یې هم د پټې خزانې د جعلي والي ډنډوره وه، له بده مرغه یوشمیر پښتانه لیکوال هم یا مخامخ یا په غیرمستقیمه توګه ددغو ډنډورو ښکار شول.
دا و، زما له شخصي نظره، له پټې خزانې سره د دښمنۍ عوامل.
خو ولې پټه خزانه له دومره دښمنیو سره سره لا هم د افغاني فرهنګ پر هسک د لمر په شان ځلیږي؟، ځکه چې دغه کتاب که له علمي پلوه وڅیړل شي ګڼ شمیر داسې نه انکار کیدونکي اسناد پخپله د کتاب په متن کې شته چې ددغه کتاب پر اصالت ګواهي ورکوي، له دې دلایلو څخه یو هم په پټه خزانه کې د راغلیو شعرونو د سبکونو هراړخیزه رنګارنګي ده چې هیڅ کله هم زموږ د پیړۍ د یوه یا حتی څو تنو محققینو پر لاس نه شي ایجادیدلای او که څوک ډیر لږ هم د هنري ارزښتونو پر رموزو پوه وي پر دې پوهیدلای شي چې د داسې متفاوتو هنري ارزښتونو رامنځ ته کول د تاریخ په بیلابیلو پړاوونوکې د بیلابیلو شرایطو او تاریخي موقعیتونو په نظر کې نیولو سره د منحصر به فرد سبک لرونکو شاعرانو کار دی، نه د یوه یا څو تنو محققینو.
له دغې مقدمې وروسته د پټې خزانې سبکي ویش له درییو اړخونو څخه ترسره کیدای شي؛ له تاریخي پلوه د پټې خزانې د سبکونو توپیر، له موضوعي پلوه د سبکونو پیژندنه او د هغو شکلي بدلون. په لاندې کرښو کې به د هرې موضوع لپاره بیل بحث وکړو.
۱۱ په پټه خزانه کې د سبکونو تاریخي رنګارنګي:
اساساً پټه خزانه له (۱۰۰) هجری ق. کال څخه تر (۱۱۰۰) هجری ق. پورې د پښتني فرهنګ بیلابیلې تاریخي دورې په ځان کې رانغاړي له همدې پلوه ټول هغه متون چې په پټه خزانه کې ثبت شوي د خپل وخت له پلوه د بیلابیلو منځپانګو لرونکي دي.
عجیبه داده چې د پټې خزانې فاضل مؤلف (محمد هوتک) هم په دې تفاوتونو پوهیدلی او پټه خزانه یې په درې برخو (پخوانیو شاعرانو، د مؤلف معاصرو شاعرانو او ښځینه شاعرانو) باندې ویشلې ده.
تر ټولو زوړ شعر د امیرکروړ هغه تاریخي ویاړنه ده چې له تاریخي پلوه د خورا ارزښت خاونده ده چې د ویلو تاریخ یې (۱۳۹) هجری ق. ته ورګرځي:
زه یم زمری، پر دې نړۍ له ما اتل نستهپه هند و سند و پر تخار و پر کابل نستهبل په زابل نسته له ما اتل نستهدغه ویاړنه هم د لغاتو له نظره لرغونې ده او هم د شکل له نظره ځکه تر ډیره حده په هغه وخت کې د پښتو معمول وزن او جوړښت لري چې ددغه میړني ولس زیږیدنه ده او له هیڅ پردي قالب څخه تقلید شوې نه ده.
له تاریخي پلوه د پټې خزانې د متونو بل اهمیت دا دی چې د یوشمیر قدماوو په متونو کې ګڼ تاریخي ارزښتونه، پیښې او حوادث ثبت شوي چې بل ځای نه شي موندل کیدای مثلاً د بابا هوتک په سندره کې:
پر سور غر بل راته نن اور دی وګړیه جوړ راته پیغور دیپر کلي کور باندې مغل راغی هم په غزني هم په کابل راغیچې په هغه وخت کې له مغلو سره د پښتنو د جګړو یو انځور ارائیه کوي او په کې د هغه وخت تاریخي پیښې ثبت شوي دي. د سبکونو له مخې څرنګه چې هر شاعر او ویېونکی د بیل ټیپ او شخصیت خاوند دی شعرونه یې هم په بیلابیلو سبکونو ویشل کیږي. امیرکروړ اساساً یو امیر او جنګیالی دی، پهلوان دی او له تورې او ننګ سره سر و کار لري ځکه یې شعر ویاړنه ده حماسي رنګ لري او په هغه کې پر خپله پهلواني نازیدلی دی، چې خپل سیال په کابل او زابل نه ویني، بابا هوتک د یو قومي ملي مشر، مدبر شخصیت او بانفوذه وګړي په حیثیت د ویاړنې او حماسې ترڅنګ د دښمنو (مغلو) وحشیانه اعمال غندي او د خپلو زلمیو جنګیالیو ویاړونه او شهامت ستایي او هغوی جګړې ته هڅوي:
غښتلو ننګ کړﺉ دا مو وار دی مغل راغلی په تلوار دیپه پښتونخوا کې یې ناتار دی پر کلي کور باندې مغل راغیترآخرهد ملکیار بابا هغه سندره چې ترنک سیند ته یې ویلې همداسې یوه تاریخي ارزښمنه هستي ده چې هم د شکل له مخې او هم د هغه وخت د ټولنیزو ځانګړنو ښه سند یې ګڼلای شو. ددې په مقابل کې بیا هغه مهال چې تصوف او عرفان په پښتو کې ډیر دود شو او پیري مریدي په کې معموله شوه صوفي شاعران وځلیدل او د عرفان ډیرې جلوې یې په پښتو ادبیاتو کې خوندي کړې. په دې دوره کې له شیخ متي او شیخ رضی لودي څخه رانیولې آن تر رحمن بابا پورې ګڼ شمیر نور شاعران راځي چې د دغې تاریخي دورې ځانګړنې په کې خوندي دي. په دې لحاظ د تاریخي دورو رنګارنګي یو له هغو معیارونو څخه دی چې په پټه خزانه کې د بیلابیلو شاعرانو سبکونه پرې بیلولای او ویشلی شو.
۲ له موضوعي پلوه د پټې خزانې د متونو تفاوت:
د پټې خزانې خوندي کړي شعرونه د موضوع له نظره خورا بډای او رنګارنګ دي، ویاړنې، عشقي موضوعات، ویرنې، حماسي شعرونه، د طبیعت د ښکلاوو ستاینې، فلسفي مسایل، عرفان او تصوف، د تاریخي پیښو ثبت او نور موضوعات په کې ارائیه شوي دي. مثلاً د ریدي خان مهمند د محمودنامې هغه برخه چې په پټه خزانه کې راغلې د افغانستان د ویاړلي تاریخ یوه مهمه برخه رانغاړي او د موضوع له نظره ډیره ارزښتمنه ده، یا هم د شیخ اسعد سوري بولله (قصیده) چې ښایي په شرق کې تر ټولو ممتازه او عالي ویرنه یې وبللی شو:
د فلک له چارو څه وکړم کوکار زمو لوی هرګل چې خاندي په بهارهر غټول چې په بید یا غوړیده وکا ریژ وي یې پاڼې کاندي نار په نارترآخرهاو په همدې توګه د ښکارندوی غوري هغه شهکار قصیده چې د پسرلي ښکلاوې یې په پوره مهارت ستایلي دي:
د پسرلي ښکلوونکي بیا کړه سنګارونه بیا یې ولونل په غرونو کې لالونهمځکه شنه، لاښونه شنې، لمنې شنې سوې طیلسان زمردی واغوسته غرونهترآخرهد ښکارندوی ددغې قصیدې لویه برخه د نچرلیزم (طبیعت پالنې) یو نړیوال شهکار دی.
او د موضوع له نظره بیا د شیخ بستان بړیڅ بدله بیخي متفاوته ده:
اوښکې مې څاڅي پر ګریوان یو وار نظر که پر ماراسه ګذر که پر ماد مینې اور دې زما زړګی وریت په انګار کیناښې تار و نار کینا ...ترآخرهدا بیا د عشق سوز او ګداز په هغه ژبه شرح کوي چې د یوه ښه لیریک شعر خصوصیت دی. په پټه خزانه کې د موضوع رنګارنګي دومره پراخه ده چې آن له پند و عبرت څخه ډکې کیسې یا منظومه ګۍ هم په کې شته او یوه ښه نمونه یې د حافظ عبداللطیف اڅکزي د سوی او اوښ کیسه ده:
غوږ ونیسئ یارانو دا د اوښ او سوی قصه سوه خورا ډیره خوږه سوهترآخرهد موضوع له پلوه د هر شاعر سبک دومره متفاوت دی چې سړي ته د پښتو لرغونو ادبیاتو د بډاینې او پراخوالي په اړه حیرانتیا پیښوي چې څنګه زموږ نیکونو د هرې ټولنیږې پیښې، پدیدې او ارزښت لپاره ادبي ایجاد او هستونې کړي دي او په دې اړه یو لوی ګنج (پټه خزانه) د ثبوت ښه شاهد دی.
۳ له شکلي پلوه د پټې خزانې د سبکونو رنګارنګي:
پټه خزانه د پښتو شاعرۍ د بیلابیلو فورمونو یوه لویه ګنجینه ده. د معمولو قالبونو لکه غزل، قصیده، مثنوي، رباعی، ترکیب بند، ترجیع بند، قطعه، او نورو پرته د هغه مهال پښتو معمولو قالبونو موجودیت هم خورا په زړه پورې دی، په دې کې بدله، ناره، سندره او نور محلي قالبونه دومره خواږه دي چې له عربو څخه راغلي یوشمیر ادبي قالبونه ورسره سیالي نه شي کولای او له دې څخه دا څرګندیږي چې هغه مهال د پښتو ځانګړي فورمونه ښه په کلکه پالل کیدل او په ولس کې ډیر منلي او په زړه پورې وو.
زه غواړم دلته پر همدې موضوع یو څه تم شم؛ غزل، قصیده، مثنوي او نور قالبونه له خپل عربي سټایل سره ډیر وروسته پښتو ادب ته راغلل او تر دې پخوا پښتنو خپل بومي شعري فورمونه لرل د ادب د تاریخپوهانو له نظره د لنډیو تاریخ نه دی معلوم او زرګونو کاله پخوا ته رسیږي همداراز بدلې چې په طبیعي توګه د پښتو ادب یو ممتاز فورم دی، دغه فورم نه یوازې په ولسي او فولکلوریکه بڼه په خلکو کې، بلکه له نیکه مرغه په پټه خزانه کې هم خوندي پاتې شوی دی.
بدلې یو له بلې سره له وزني پلوه یو څه تفاوتونه لري خو د هندسي جوړښت له مخې ګډ قالب لري، لومړۍ مسرې یې اوږدې او دوهمې یې لنډې وي. دوه دوه بیتونه سره همقافیه وي او په ځینو بدلو کې اوله مسره تر دوو بیتونو وروسته تکراریږي. بدله عالي موسیقیت لري او ښکاري چې زموږ لرغونیو شاعرانو به په ترنم ویلې، ځکه خو یوشمیر دغه بدلې اوس هم په اسانۍ او خوږلنۍ سره د موسیقي په پردو کې راتلای شي. بدله د پښتنو له اجتماعي فطرت سره په طبیعي توګه مطابق فورم دی او که څوک وغواړي کره کتنه وکړي نو نظر غزل ته له موضوعي پلوه ډیرې پوره او بشپړې دي ځکه په بدلو کې وزني او قالبي محدودیتونه هیڅکله د یوه شاعرانه تصویر د ناقصې ارائیې، باعث نه ګرځي. په پټه خزانه کې د شیخ بستان بړیڅ، د سیدال خان ناصر او نورو ګڼو شاعرانو خوږې بدلې د یادولو وړ دي او د موسیقیت لپاره یې د بهادر خان دغه خوږه بدله د یادولو وړ ده چې زموږ د زمانې ښه سندرغاړي احمدولي ډیره خوږه سندره ورڅخه جوړه کړې:
بیلتون دې زور دی تر لېمو مې سهار نم څاڅي لکه شبنم څاڅيدا سره یاقوت مې په لمن کې ستا په غم څاڅي په غم الم څاڅيترآخرهپایله:
له پورتنیو یادونو څخه دا زیاتیږي چې پټه خزانه له تاریخي- موضوعي او شکلي پلوه د بیلابیلو سبکونو یو رنګینه خزانه ده چې په هیڅ ډول د یوه یا حتی څو ذهنونو حاصل نه شي کیدای او ددغه کتاب د منکرینو په حدس هیڅ کله یو جوړ شوی (جعلي) کتاب نه شي کیدای ځکه چې د دومره ډیرو رنګینو- متفاوتو او عالي سبکونو رامنځ ته کول په هغه مهال (۱۳۲۲) لمریز کې هغه هم د یوه شخص له خوا د نه منلو وړ خبره ده. زما په نظر دا مسئله لار نورو څیړنو ته اړتیا لري، ځکه د پټې خزانې د متونو رنګیني او عالي سطح او دقیقه پلټنه په خپله ددغه ارزښتمن کتاب حقانیت او لرغونوالی ثابتوي.
پټه خزانه
الخميس، 21 يناير 2010
د لوګر ولایت یوه اوسیدونکي د هیواد په کچه د وزن را ښکلو یو بي ساری ریکارډ ټینګ کړ.
دغه پهلوان شاه محمد نومیږي چې د برکي برک د ولسوالۍ اوسیدونکی دی او اصلي دنده یې هم دهقاني ده.
نوموړی په دې توانیدلی چې په یوازي سر په خپلو ویښتانو باندي څلور کرولا ډوله او یو کاسټر مسافر وړونکی موټر د څو مترو په واټن را کش کړي.
پهلوان شاه محمد وایې چې دولت ورته هیڅ راز پاملرنه نده کړي او شاید هم د ملي المپیک کمیټه تر اوسه پوري خبره هم نه وي چې شاه محمد څوک او چیرته ژوند کوي.
نوموړی چې له حکومت څخه سخت ګیله من ښکاریده دا وړتیا هم لري چې د وړو شل منۍ بوجۍ او یو شپیته کیلوګرامه انسان دواړه په خپلو اوږو بار او د بایسکیل به سپرلو یې تر څو متره واټن پوري انتقال کړي.
شاه محمد د هیواد په کچه د وزن د را کشولو او پورته کولو بي ساری ریکارډ ټینګ کړی دی.
نوموړی په دې توانیدلی چې په یوازي سر په خپلو ویښتانو باندي څلور کرولا ډوله او یو کاسټر مسافر وړونکی موټر د څو مترو په واټن را کش کړي.
پهلوان شاه محمد وایې چې دولت ورته هیڅ راز پاملرنه نده کړي او شاید هم د ملي المپیک کمیټه تر اوسه پوري خبره هم نه وي چې شاه محمد څوک او چیرته ژوند کوي.
نوموړی چې له حکومت څخه سخت ګیله من ښکاریده دا وړتیا هم لري چې د وړو شل منۍ بوجۍ او یو شپیته کیلوګرامه انسان دواړه په خپلو اوږو بار او د بایسکیل به سپرلو یې تر څو متره واټن پوري انتقال کړي.
شاه محمد د هیواد په کچه د وزن د را کشولو او پورته کولو بي ساری ریکارډ ټینګ کړی دی.
الأربعاء، 20 يناير 2010
يوه کس د خپل واده په ورځ (٤٢) کيلومټره وځغاستل
په آمريکا کې يوه کس د خپل واده په ورځ د (ماراټن) د ځغاستې په لوبه کې ګډون وکړ او (٤٢) کيلومټره يې وځغاستل.
د (عکاظ) په نوم ورځپاڼې د راپور له مخې، دغه (٣٢) کلن کس ټينګار کاوه، چې ځينې ورزشي فعاليتونه په لنډه موده کې د واده د مراسمو تر ترسره کېدو مخکې تر سره کړي.
ده د ځغاستې په سيالي کې، چې د شمالي آمريکا په (کاروليناى) ايالت کې پر لار اچول شوې وه، ګډون وکړ او (٤٢) کيلومټره يې وځغاستل.
دغه کس په دې اړه وويل: "ما او ملګري مې د واده د مراسمو تر تر سره کېدو څو ساعته وړاندې له سړې هوا سره د مبارزې په خاطر د ځغاستې په سيالي کې ګډون وکړ. البته زه د درېيو ساعتونو او (٤٧) دقيقو په وخت کې ټاکلي هدف ته په رسېدو وتوانېدم."
د يادولو وړ ده، چې زوم په دې سيالي کې د پام وړ مقام ګټلى او ويلي يې دي، چې د دې مقام د لاس ته راوړلو په خاطر يې خپل واده څو مياشتې ځنډولى و.
دى په دې اړه وايي: "دا چې ما د ځغاستې په سياليو کې څو ځله نور هم ګډون کړى او زياتره وختونه مې ښه-ښه مقامونه هم خپل کړي دي، ځکه مې پرېکړه وکړه، چې د وروستي ځل لپاره په ورته سيالي کې د گډون کولو په موخه به خپل واده پنځه مياشتې ځنډوم. ما په تېرو پنځو مياشتو کې ډېر سخت تمرينونه وکړل او ځان مې د دې جوګه کړ، چې په (٥٠) کيلومټره ځغاسته کې د برخې اخيستو په صورت کې د هېڅ ډول ستړيا احساس ونه کړم."
الأحد، 17 يناير 2010
یوه تازه تحقیق پایلي ښیې چې پروټین د انسانانو له حافظې سره نږدې اړیکي لري.
د پروټین تجزیه د انسانانو د حافظي د له مینځه تګ لامل ګرځي چې په پایله کې یې د الزایمر ناروغي رامنځ ته کیږي.
د امریکایي محقیقینو یوه څیړنه ښيي چې د پروتینونو تجزیه د مغزو د ژونکو ساختمان ته صدمه رسوي او د هغه ارتباط د قطع کیدو لامل ګرځي چې عصبي رشتې یې یو له بل سر د مشخصو مسایلو په اړه ټینګوي.
دغه رابطه د کپیوټر د سرکټونو تر منځ اړیکې ته ورته ده .
د امریکا د اریزونا د پوهنتون د جنسي کروموزومونو د تشخیص او څیړلو د انستیتیوت پر وینا چې پروتین که څه هم د بدن نورو برخوته ګټه لري خوتر ډیره بریده د حافظي د کمزوري کولو په برخه کې هم رول لوبولای شي.
دا لومړی ځل دی چې داسي یو تحقیق د پروټینو په باب تر سره کیږي چې د انسان بدن ته د تاوان د رسولو څرګندويي کوي
د امریکایي محقیقینو یوه څیړنه ښيي چې د پروتینونو تجزیه د مغزو د ژونکو ساختمان ته صدمه رسوي او د هغه ارتباط د قطع کیدو لامل ګرځي چې عصبي رشتې یې یو له بل سر د مشخصو مسایلو په اړه ټینګوي.
دغه رابطه د کپیوټر د سرکټونو تر منځ اړیکې ته ورته ده .
د امریکا د اریزونا د پوهنتون د جنسي کروموزومونو د تشخیص او څیړلو د انستیتیوت پر وینا چې پروتین که څه هم د بدن نورو برخوته ګټه لري خوتر ډیره بریده د حافظي د کمزوري کولو په برخه کې هم رول لوبولای شي.
دا لومړی ځل دی چې داسي یو تحقیق د پروټینو په باب تر سره کیږي چې د انسان بدن ته د تاوان د رسولو څرګندويي کوي
الجمعة، 1 يناير 2010
الاشتراك في:
الرسائل (Atom)
